1. Vị trí địa lý

Xã Chi Lăng (mới) được thành lập từ ngày 01/7/2025, trên cơ sở sáp nhập ba đơn vị hành chính cũ gồm: Xã Chi Lăng; thị trấn Chi Lăng và thị trấn Đồng Mỏ thuộc huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn (theo Nghị quyết số 1672/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Lạng Sơn năm 2025).

Phía đông giáp xã Quan Sơn và xã Nhân Lý.

Phía bắc giáp xã Bằng Mạc và xã Vạn Linh.

Tổng diện tích tự nhiên sau sáp nhập khoảng 80,74 km², dân số khoảng 28.000 người.

2. Đặc điểm tự nhiên

Địa hình đồi núi xen thung lũng, độ cao trung bình 240-300 m so với mực nước biển.

Có hai dải núi đá vôi chạy song song, bao quanh thung lũng trung tâm xã, tạo nên cảnh quan đặc trưng “thung lũng Chi Lăng” nổi tiếng. Vùng thấp nằm dọc sông Thương, thuận lợi phát triển nông nghiệp, trong khi vùng núi cao thích hợp trồng rừng, cây ăn quả, và phát triển du lịch sinh thái.

Đất sản xuất nông nghiệp chiếm khoảng 17-20% tổng diện tích; còn lại là đất lâm nghiệp, đất núi đá, và đất dân cư - giao thông.

Khu vực có 3 nhóm đất chính:

Đất feralit trên đá vôi - phân bố ở vùng núi Chi Lăng, Đồng Mỏ, thích hợp trồng cây ăn quả lâu năm (Na, Hồng, Bưởi).

Đất phù sa cổ và phù sa mới - dọc sông Thương, thuận lợi cho lúa nước, rau màu, cây công nghiệp ngắn ngày.

Đất đỏ vàng trên đá phiến sét - chủ yếu ở sườn dốc, thích hợp trồng rừng sản xuất, cây keo, lát, hồi.

Đất có độ pH trung bình 5,5–6,5, khả năng giữ ẩm tốt; tuy nhiên, nguy cơ xói mòn và rửa trôi cao ở khu vực đồi dốc.

3. Đặc điểm kinh tế nổi bật

Nông - lâm nghiệp vẫn giữ vai trò chủ đạo tại các thôn.

Thương mại - dịch vụ, công nghiệp nhỏ và xây dựng tập trung tại khu vực trung tâm xã.

Nguồn thu ngân sách xã tăng nhẹ do mở rộng địa bàn hành chính, tăng số lượng cơ sở kinh doanh, chợ, cửa hàng dịch vụ.

Sản xuất nông nghiệp: đang chuyển hướng sang cây trồng hàng hóa (Na Chi Lăng, cây dược liệu, rau an toàn), kết hợp ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt và du lịch nông nghiệp.

Công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp: bước đầu hình thành các cơ sở chế biến nông sản, vật liệu xây dựng, sản xuất hàng tiêu dùng quy mô nhỏ.

Thương mại - dịch vụ: phát triển mạnh nhờ lợi thế vị trí giao thông (gần Quốc lộ 1A, tuyến cao tốc Bắc Ninh  - Lạng Sơn), là điểm trung chuyển hàng hóa, khách du lịch và lao động.

4. Khí hậu

Thuộc vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mùa đông lạnh, chia làm hai mùa rõ rệt:

Mùa mưa (tháng 5-10): lượng mưa trung bình 1.300-1.400 mm/năm.

Mùa khô (tháng 11-4): thời tiết lạnh, khô, đôi khi có sương muối.

Nhiệt độ trung bình năm: 21-23°C, cao nhất khoảng 34°C (tháng 6-7), thấp nhất khoảng 6-8°C (tháng 1).

Độ ẩm trung bình: 82–84%.

Hướng gió chủ đạo: Đông Nam mùa hè, Đông Bắc mùa đông.

5. Thủy văn

Sông Thương chảy qua địa bàn theo hướng Bắc - Nam, là nguồn nước chính cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.

Mực nước sông ổn định quanh năm, ít xảy ra ngập lụt; tuy nhiên, cần chú ý nguy cơ thiếu nước cục bộ vào cuối mùa khô.

Tầng nước ngầm phân bố sâu, chất lượng tốt, có thể khai thác phục vụ dân sinh và công nghiệp nhỏ.

6. Tài nguyên thiên nhiên

Rừng ở Chi Lăng có độ che phủ trên 55%, là nguồn tài nguyên quan trọng giúp:

Điều hòa khí hậu, bảo vệ nguồn nước, chống xói mòn và sạt lở đất.

Cung cấp lâm sản như gỗ rừng trồng, măng, dược liệu và đặc sản rừng.

Là môi trường sinh sống của nhiều loài động - thực vật phong phú, góp phần phát triển du lịch sinh thái - trải nghiệm rừng núi.

Tuy nhiên, áp lực phát triển nông nghiệp và khai thác vật liệu xây dựng đang làm suy giảm diện tích rừng tự nhiên.

Một số khu vực có hiện tượng xói mòn, sạt lở đất vào mùa mưa lớn.

Công tác trồng rừng, khoanh nuôi tái sinh, và bảo vệ môi trường đang được chính quyền địa phương triển khai mạnh.

Chi Lăng có nguồn khoáng sản không lớn nhưng đa dạng, gồm: Đá vôi, đá xây dựng, cát, sỏi phân bố dọc sông Thương và khu vực núi đá. Một số điểm có tiềm năng khai thác khoáng sản phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng địa phương, góp phần thúc đẩy công nghiệp địa phương phát triển.

7. Tiềm năng du lịch

Cụm di tích Ải Chi Lăng: Là di tích quốc gia đặc biệt, gắn với chiến công oanh liệt của dân tộc Việt Nam qua nhiều thời kỳ chống giặc ngoại xâm (tiêu biểu là chiến thắng năm 1427 của nghĩa quân Lam Sơn).

Các điểm nổi bật gồm: Cửa ải Chi Lăng, đèo Mã Yên, núi Quỷ Môn Quan, đền thờ Chi Lăng, … Đây là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước và lòng tự hào dân tộc cho thế hệ trẻ.

Thung lũng Chi Lăng được bao bọc bởi dãy núi đá vôi trùng điệp, tạo nên cảnh quan ngoạn mục với ruộng bậc thang, hồ nước và làng mạc thanh bình. Khí hậu mát mẻ, trong lành, cùng hệ thống rừng phòng hộ và rừng đặc dụng phong phú là điều kiện thuận lợi để phát triển:

Du lịch trải nghiệm nông nghiệp - thu hoạch Na Chi Lăng, Vải, Mận, Hồng. Na Chi Lăng là thương hiệu nổi tiếng toàn quốc, được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, tạo nên “thương hiệu du lịch nông sản” hấp dẫn.

Khách du lịch có thể tham gia trải nghiệm “một ngày làm nông dân”, tham quan vườn na, hái quả, chụp ảnh và thưởng thức đặc sản địa phương.

Đây là hướng đi bền vững để gắn kết giữa du lịch và kinh tế nông nghiệp, giúp người dân tăng thu nhập từ chính tài nguyên bản địa.

Với cảnh quan núi non hùng vĩ và không gian tĩnh lặng, khu vực này có thể quy hoạch các tuyến du lịch tâm linh kết hợp nghỉ dưỡng sinh thái.

8. Du lịch gắn với giao thông – kết nối vùng của xã Chi Lăng

Xã Chi Lăng nằm trên trục Quốc lộ 1A - tuyến huyết mạch nối Hà Nội - Bắc Giang - Lạng Sơn - Hữu Nghị Quan, giúp du khách dễ dàng di chuyển bằng cả đường bộ và cao tốc.

Cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn đi qua địa bàn, có nút giao Đồng Mỏ – Chi Lăng, là điểm trung chuyển quan trọng kết nối các khu du lịch trong và ngoài tỉnh.

Tuyến đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng cũng đi qua, tạo điều kiện thuận lợi cho khách du lịch nội địa và quốc tế.

Từ Chi Lăng, có thể hình thành các tuyến du lịch hấp dẫn:

Tuyến 1: Hà Nội- Bắc Ninh - Chi Lăng - Lạng Sơn - Hữu Nghị Quan
→ Khám phá cảnh đẹp, di tích lịch sử, kết hợp mua sắm và ẩm thực vùng biên.

Tuyến 2: Chi Lăng - Thất Khê - Cao Bằng - Thác Bản Giốc
→ Liên kết phát triển du lịch liên tỉnh, khai thác tiềm năng thiên nhiên vùng Đông Bắc.

Kết hợp chuyển đổi số du lịch: bản đồ số, điểm quét QR giới thiệu di tích, tuyến đường, và liên kết tour online giúp du khách dễ dàng tiếp cận.

Sau sáp nhập, xã Chi Lăng trở thành đơn vị hành chính trung tâm, quy mô lớn hội tụ đầy đủ các yếu tố: địa hình đa dạng - khí hậu ôn hòa - tài nguyên phong phú - di sản văn hóa đặc sắc. Đây là nền tảng thuận lợi để địa phương hướng tới phát triển toàn diện kinh tế - xã hội, gắn kết giữa bảo tồn di tích lịch sử - khai thác sinh thái -phát triển nông nghiệp bền vững./.